Opslagmedia woordenboek - Computerwoorden.nl: Een begrip in de ICT!
computerwoorden.nl
Opslagmedia woordenboek
Printlijst:
Home | Sitemap | Zoektips |

Opslagmedia

C/D

  • Control Data
Handelsnaam voor een kunststof schijfje van 12 cm met een aluminiumlaag, waarin de gegevens door middel van microscopisch kleine putjes worden vastgelegd. Oorspronkelijk ontworpen door Sony en Philips voor de opslag van geluid (CD-DA), maar nu ook in gebruik voor de opslag van gegevens (cd-rom).

C:

  • C-partitie
  • C-schijf
  • C-station
De eerste partitie die het besturingssysteem kan benaderen en waar de letter c aan gekoppeld is. Meestal wordt hierop (automatisch) het besturingssysteem en de programmatuur op ge�nstalleerd.
Directorystructuur van een c-schijf.
Directorystructuur van een c-schijf.

Cable Select

  • CS
  • CS Enabled
Een alternatief voor het standaard master/slave-jumpersysteem van computers om de harde-schijfvolgorde te detecteren is het Cable Select-systeem. Met het master/slave-systeem wordt aangegeven welke van de harde schijven de master en welke de slave is. Het doel van Cable Select is het eenvoudiger maken van de configuratie, waarbij geen master of slave hoeft te worden ingesteld. Om Cable Select te kunnen gebruiken moeten beide apparaten ingesteld zijn als CS (Cable Select), wat vaak door een speciale jumper-instelling kan worden bereikt..
Jumper instellingen van een Maxtor harde schijf: Cable Select = CS Enabled.
Jumper instellingen van een Maxtor harde schijf: Cable Select = CS Enabled.

Cache

De cache van een browser is een gedeelte van de harddisk waar gegevens opgeslagen worden die van het internet opgehaald worden ( zoals webpagina's).

Caddy

Een houder voor cd-r- of cd-rw-schijven, door sommige fabrikanten toegepast in plaats van een lade.

Card reader

  • Geheugenkaartlezer
Apparaat waarin geheugenkaarten geplaatst kunnen worden en die door een computer gelezen kan worden. De op de kaart staande bestanden kunnen van en naar de harde schijf van de computer worden gekopi�eerd, bewerkt worden of gelezen. Geheugenkaarten worden gebruikt in mobiele telefoons en camera�s.
Een card reader kan vaak meerdere typen geheugenkaarten lezen.
Een card reader kan vaak meerdere typen geheugenkaarten lezen.

CAV

  • Constant Angular Velocity
Constante hoeksnelheid. Een schijfaandrijfsysteem met een constant toerental. Dit betekent dat de data aan de binnenkant langzamer de lees/schrijf-kop passeert dan die aan de buitenkant. De gegevensdichtheid neemt toe naarmate je dichter bij het middelpunt komt. CAV is het tegenovergestelde van CLV. Bij een cd-speler wil dit principe zeggen dat het apparaat aan het begin van de cd met dezelfde rotatiesnelheid en stijgende transfer rate werkt en vanaf het laatste derde deel van 650 MB met de hoogste transfer rate en dalende rotatiesnelheid.

CAV-modus

  • Constant Angular Velocity-modus
Het lezen van een cd door een cd-speler op constant toerental, waardoor de transfer rate op het binnenste gedeelte van de schijf onvermijdelijk lager uitvalt: de binnenste winding van de gegevensspiraal (hier begint de cd overigens) draagt vanwege de constante datadichtheid minder gegevens dan de buitenste winding, die veel langer is.

CD

  • Compact disk
Ronde schijf waarop data en/of muziek kan worden opgeslagen. Audio-cd's kunnen in een audio-cd-speler worden afgespeeld. Data-cd's (cd-roms en cd-r's) hebben speciale cd-spelers nodig. Dvd-spelers kunnen doorgaans ook cd's lezen.
Een blanko cd.
Een blanko cd.

Cd Text

Een audio-cd-formaat geschikt om 5000 tekens aan informatie op te slaan in de TOC (Table of Contents). Deze informatie kan zichtbaar worden gemaakt als spelers dit ondersteunen.

Cd-a

  • CD-Audio
Standaardformaat voor muziek-cd's.

CD-brander

  • CD-writer
  • CD-schrijver
Een CD-brander is een apparaat waarmee CD-Recordables en soms ook CD-ReWritables kunnen worden beschreven. Op CD-Recordables kunt u gegevensbestanden opnemen die op een CD-ROM-speler kunnen worden gelezen. Ook kunt u audio-CD's maken die ook op audio-CD-spelers kunnen worden afgespeeld. CD-ReWritables kunnen meerdere keren worden gebruikt.
Een CD-brander van Benq.
Een CD-brander van Benq.

CD-drivers

Stuurprogramma's die nodig zijn voor het aansturen van een CD-ROM-speler.

CD-E

  • Compact Disk - Erasable
  • Magneto-optical
Een opneembare en wisbare cd. Voor het branden op een CD-E is een cd-brander nodig. De MD (MiniDisc) van Sony is ook een CD-E. De specificatie van de CD-E is vastgelegd in de Orange Book (part 3).

CD-Extra

Een CD-Extra bevat zowel audio- als computergegevens. In tegenstelling tot de mixed mode CD blijven de computergegevens voor de audio-CD-speler verborgen; ze bevinden zich in de tweede sessie.

CD-I

  • Compact Disk-lnteractief
  • CD-interactive
Een weinig succesvol initiatief van Philips. Wat CD-i speciaal maakte, was het feit dat deze naast geluid ook bewegende beelden kon bevatten. De CD-I stelde de gebruiker in staat om de op het schijfje vastgelegde informatie naar eigen keuze op de televisie te krijgen (vandaar interactief). Door als het ware de laser naar behoeven de cd af te laten speuren, kon de gebruiker precies bepalen wat er op het scherm verscheen of door de luidsprekers te horen was.

CD-MRW

  • Compact Disc - Mt Rainier Writer
Een CD-RW-formaat (ter vervanging van UDF) die platformonafhankelijke dataopslag op CD-RW's ondersteunt. Door het veranderen van de aansturing en 2 KB adresseerbaar te maken is de CD-RW eenvoudiger te gebruiken (drag-and-drop in Windows Verkenner/Explorer) en kunnen de diskettes worden vervangen. Het formaat wordt ondersteund door onder meer Compaq, Microsoft, Philips en Sony.
Logo Mount Rainier.
Logo Mount Rainier.

CD-R

  • CD-Recordable
  • Beschrijfbare CD
Deze CD's kunnen in zogenaamde CD-branders eenmaal worden beschreven en dan als normale CD's worden gebruikt.
Beschrijfbare CD.
Beschrijfbare CD.

CD-R shelf life

De tijd dat een recordable cd nog leesbaar is, nadat er data op gebrand is. De top fabrikanten, zoals Verbatim, Maxell, Memorex en TDK, beweren dat premium (hoogwaardige) schijfjes (met beschermde coating en speciale dyes), nog 50 tot 100 jaar nog goed leesbaar is. Experts denken dat een ongebrande cd slechts binnen 5 tot 10 jaar bruikbaar is.

CD-Recordable

  • CDR
Afgekort CD-R: een CD-formaat, even groot als de CD-ROM, dat eenmalig beschreven kan worden.
Beschrijfbare CD.
Beschrijfbare CD.

CD-recorder

  • CD-brander
  • CD-schrijver
  • CD-writer
Een CD-brander is een apparaat waarmee CD-Recordables en soms ook CD-ReWritables kunnen worden beschreven. Op CD-Recordables kunt u gegevensbestanden opnemen die op een CD-ROM-speler kunnen worden gelezen. Ook kunt u audio-CD's maken die ook op audio-CD-spelers kunnen worden afgespeeld. CD-ReWritables kunnen meerdere keren worden gebruikt, echter deze kunnen vaak niet op gewone audio-CD-spelers worden afgespeeld.
CD-brander.
CD-brander.

Cd-rom

  • Compact Disk Read Only Memory
Een cd-rom bevat geen muziek maar informatie voor de computer. Omdat er veel gegevens op een cd passen, leent dit opslagmedium zich bij uitstek voor multimedia-toepassingen en zeer grote gegevensbestanden. Spelletjes, boekhoudprogramma's, routeplanners en complete encyclopedieën kunnen via cd-roms verspreid worden. De schijfjes kun je afspelen op een cd-romstation dat meestal ingebouwd is in de computer. Een cd-rom wordt op twee manieren gebruikt: de software wordt in zijn geheel op de harde schijf van je computer geïnstalleerd of alleen de besturingssoftware wordt van de cd-rom geïnstalleerd (bij grotere programma's). Als je dan de cd-rom wilt gebruiken plaats je deze weer in het cd-romstation en de reeds aanwezige besturingssoftware zorgt ervoor dat de bestanden rechtstreeks vanaf de cd op je scherm verschijnen. De gegevens op een cd-rom zijn vastgelegd doordat met een laserstraal putjes in het oppervlak van de schijf zijn gebrand.
Een blanco cd-rom.
Een blanco cd-rom.

Cd-rom branden

Het beschrijven van een cd-rom wordt branden genoemd omdat het met een laserstraal gebeurt. Je hebt hiervoor een cd-writer (cd-brander) nodig. Op een cd-r (recordable) kan ongeveer 640/700 MB aan data worden opgeslagen.
CD-brander van Benq.
CD-brander van Benq.
Beschrijfbare CD-ROM.
Beschrijfbare CD-ROM.

Cd-rom interface

Insteekkaart in de pc die de communicatie verzorgt met een cd-romspeler. Sommige geluidskaarten hebben een ingebouwde cd-rom-interface, waarop rechtstreeks een speler kan worden aangesloten.

Cd-rom persen

Bij cd-roms die fabrieksmatig worden gemaakt, wordt de software in één keer op de cd geperst. Dit gebeurt voor massaproductie. Voor een kleinere oplage kun je ook cd's branden met een cd-writer.
CD productie.
CD productie.
CD-brander van Benq.
CD-brander van Benq.

Cd-rom werking

De gegevens zijn digitaal vastgelegd in de vorm van putjes. Het patroon dat dan ontstaat kan gelezen worden. In een cd-romspeler bevindt zich een laser, die een zeer smalle bundel licht uitzendt. Op de plaatsen waar zich de putjes bevinden wordt het licht niet teruggekaatst. De elektronica in de speler detecteert de laserstralen die teruggekaatst worden. Vervolgens kan hiervan een elektrisch signaal gemaakt worden, dat door de computer verwerkt kan worden.

CD-ROM XA

  • Compact Disk Read Only Memory Extended Architecture
Uitbreiding op de cd-romstandaard (XA = eXtended Architecture). Die uitbreiding ligt voornamelijk in het vlak van de geluidgegevenscompressie (ADPCM) en de mogelijkheid audio- en computergegevens bijna parallel uit te voeren.

CD-ROM-drive

  • CD-ROM-station
  • CD-speler
Een CD-ROM-drive is een apparaat waarin u steeds een ander CD-ROM-plaatje (CD-ROM) kunt steken. CD staat voor 'Compact Disc' en ROM voor �Read Only Memory'. Een CD-ROM bevat dus digitale gegevens die alleen te lezen c.q. op te vragen zijn.
CD-speler.
CD-speler.

CD-ROM-speler

Een CD-ROM-speler is een apparaat waarin u steeds een ander CD-ROM-plaatje (CD-ROM) kunt steken. CD staat voor 'Compact Disc' en ROM voor �Read Only Memory'. Een CD-ROM bevat dus digitale gegevens die alleen te lezen c.q. op te vragen zijn.
CD-speler.
CD-speler.

Cd-rot

Een geleidelijke aantasting van de gegevensdragende laag van een cd.
CD rot kan voorkomen bij alle CD's.
CD rot kan voorkomen bij alle CD's.

Cd-rw

  • Cd-rewritable
Een herschrijfbare variant van de cd-rom/cd-r. Niet alleen kun je deze cd-rom beschrijven, met behulp van een cd-rewriter kun je ook het beschrevene wissen en het schijfje opnieuw beschrijven. Dit is zo'n 1000 keer mogelijk.
Cd-rewritable.
Cd-rewritable.

CD-Schrijver

  • CD-writer
  • CD-brander
Een CD-brander is een apparaat waarmee CD-Recordables en soms ook CD-ReWritables kunnen worden beschreven. Op CD-Recordables kunt u gegevensbestanden opnemen die op een CD-ROM-speler kunnen worden gelezen. Ook kunt u audio-CD's maken die ook op audio-CD-spelers kunnen worden afgespeeld. CD-ReWritables kunnen meerdere keren worden gebruikt.
CD-brander van Benq.
CD-brander van Benq.

CD-Text

Door Philips en Sony in 1997 voorgestelde uitbreiding voor de audio-cd. Daarbij wordt in de subcode informatie over de disk en de tracks opgeslagen, die in het display van bijpassende spelers kan worden weergegeven; bijvoorbeeld (zoals bij de MiniDisc) de titel van een nummer.

CD-UDF

Industriestandaard voor het incremental packet-writing bestandssysteem op cd's.

Cd-v

  • Compact Disk Video
  • Laser disc
Compact disk met ongeveer vijf minuten analoge video en twintig minuten digitale audio.
Een Laser disc in een speler.
Een Laser disc in een speler.

Cd-wo

  • Compact Disk Write Once
  • CD-Recordable
Eenmalig beschrijfbare cd-rom, nu cd-r geheten
Beschrijfbare CD-ROM.
Beschrijfbare CD-ROM.

CD-writer

  • CD-schrijver
  • CD-brander
Een CD-brander is een apparaat waarmee CD-Recordables en soms ook CD-ReWritables kunnen worden beschreven. Op CD-Recordables kunt u gegevensbestanden opnemen die op een CD-ROM-speler kunnen worden gelezen. Ook kunt u audio-CD's maken die ook op audio-CD-spelers kunnen worden afgespeeld. CD-ReWritables kunnen meerdere keren worden gebruikt.
CD-brander van Benq.
CD-brander van Benq.

CDFS

  • Compact Disc File System
  • CD-ROM File System
Het bestandssysteem dat wordt gebruikt voor cd-roms voor pc's, zoals gedefinieerd door de International Organization for Standardization (ISO) standaard 9660. Tevens het 32-bits bestandssysteem van cd's in Windows 9x en Windows NT/2000.

CDRW-recorder

Een CD-recorder die ook CD-RW's kan schrijven.
CD-branders kunnen tegenwoordig ook CD-RW's branden en formateren.
CD-branders kunnen tegenwoordig ook CD-RW's branden en formateren.

CDTV

Een interactief systeem gebaseerd op een zilveren schijfje en geïntroduceerd door Commodore. Het is niet gebaseerd op de Philips-standaard en dus ook niet met CD-I uitwisselbaar. Overigens is het moeilijk verkrijgbaar. Het werd in Amerika geïntroduceerd en is slechts beperkt leverbaar in Europa. CDTV is geschikt voor cd-rom-toepassingen, maar werd vooral gebruikt om spelletjes te distribueren en videofilms af te spelen.

cDVD

  • CompactDVD
  • Mini-DVD
Combineert de techniek van DVD-Video met normale CD-ROM disks en is te maken met een normale CD-recorder. De kwaliteit is dankzij MPEG2 compressie een stuk beter dan bij normale VideoCD's. Daar staat natuurlijk een kleinere opslagcapaciteit tegenover (10-20 minuten per CD). Mini-DVD's zijn af te spelen op de meeste recente computers en op sommige recente DVD spelers. Door de combinatie van hoge kwaliteit met lage kosten is dit een geschikt formaat voor de kritische hobbygebruiker.

CF-interface

  • CompactFlash-interface
Insteekslot voor een CompactFlash-geheugenkaart.
Voorbeeld van een CompactFlash geheugenkaart.
Voorbeeld van een CompactFlash geheugenkaart.

CGMS

  • Copy Generation Management System
Op de disk kan informatie worden geplaatst waarin staat aangegeven of een kopie mag worden gemaakt. Het apparaat dat wordt gebruikt voor het maken van de kopie zal deze informatie eerst raadplegen. Dit systeem werkt alleen als de apparatuur voldoet aan de CGMS-standaard.

Channel Bits

Aanduiding voor de informatie op een CD.

CHS

  • Cylinder Head Sector
Een combinatie van drie cijfers die de plaats van een gegevensblok op een harde schijf aanduidt. CHS is de oudste systeem voor het adresseren van sectors op een ATA-schijf. De methode is gebasseerd op het systeem dat werd gebruikt voor ST506 harde schijven. Omdat iedere BIOS kan werken met deze schijven is ATA compatibel met dit systeem. Het maximale nummer voor de Cylinder is 1024 (BIOS), voor de Head is 16 (schijf) en voor het aantal Sectoren 63 (BIOS), daardoor is de maximale capiciteit voor CHS 1024 x 16 x 63 = 504 MB. CHS is vervangen door XCHS (Extended CHS), wat maximaal 7,8 GB aan kan.

Cilinder

Maakt deel uit van de traditionele aanduiding van de indeling van harde schijven. Track, Head, Sector (THS). Een schijf heeft de gegevens opgeslagen in sporen (tracks). Hetzelfde spoor op meer (zijden van) schijven vormen samen een cilinder.

CIRC

  • Cross-Interleaved Reed-Solomon Code
De enige foutcorrectie die nodig is voor voor CD-DA en ook gebruikt als eerste foutcorrectie op cd-roms. Het gebruik van CIRC levert één niet-corrigeerbare fout op 10^9 bytes op.

ClearCard

  • FMC
  • Fluorescent Multi-layered Card
Een 50 mm compacte versie van de FMD ROM, in eerste instantie beschikbaar als een 10-laags disk met 5 GB capaciteit, speciaal ontwikkeld voor de groeiende mobiele computer markt. Het aantal lagen kan groeien tot wel 20 laags, met een data dichtheid van 400 per vierkante centimeter en een capaciteit tot 10 GB. De techniek is vergelijkbaar met een grote stapel CD's op elkaar, maar dan in 1 disk.

Click of Death

De bijnaam voor een probleem dat zich kan voordoen bij Zipdrives van Iomega. De naam is afgeleid van het klikkende geluid dat een Zipdrive maakt voordat hij vastloopt indien het probleem zich voordoet. Iomega beweerde dat er heel weinig klachten over zijn gekomen en dat de Click of Death een incidenteel voorkomend probleem is.
De Zip-Drive van Iomega, waarmee in het verleden dit verschijnsel kon optreden.
De Zip-Drive van Iomega, waarmee in het verleden dit verschijnsel kon optreden.

Cluster

Aantal elkaar direct opvolgende sectoren op een diskette of een harde schijf, waarin een bestand geheel of gedeeltelijk is opgeslagen.

CLV

  • Constant Linear Velocity
De bits staan op een cd even dicht op elkaar, dus moet de cd-speler om een constante datasnelheid te leveren zijn toerental variëren: 200 rpm bij het lezen aan de buitenste rand van de schijf, tot 600 rpm bij het midden. Op deze manier verplaatst de laserstraal zich met een constante snelheid langs het spiraalvormige spoor. Deze manier is gedefinieerd als single-speed (1x) en levert een datasnelheid van 150 kbps. Een hogere datasnelheid is alleen te krijgen door het toerental op te voeren.

Coërciviteit

De sterkte van het magneetveld dat nodig zou zijn om een gemagnetiseerd ferromagnetisch lichaam volledig te demagnetiseren.

Combicontroller

Een combinatie van diskette- en schijfcontroller op één adapterkaart. Meestal stuurt een combinatiecontroller twee schijf- en twee diskettestations aan.

Combo drive

Een drive met twee doeleinden, bijvoorbeeld een drive die dvd's kan lezen en cd's kan branden.
Deze CD-brander kan ook DVD's lezen.
Deze CD-brander kan ook DVD's lezen.

CompactFlash-kaart

  • CF
Geheugenkaart, dat veel gebruikt wordt in digitale camera�s. Op deze kaart worden de foto�s opgeslagen, die vervolgens op de computer uitgelezen of bewerkt kunnen worden. Een CompactFlash-kaartje bezit een eigen controller . Er bestaan twee versies: het plattere Type I en het iets dikkere Type II.
Voorbeeld van een CompactFlash kaart van 512 MB.
Voorbeeld van een CompactFlash kaart van 512 MB.

Compilatie-cd-r's

Op het internet kun je zelf een cd-rom met de gewenste software samenstellen, die daarna door de aanbieder wordt gebrand en onder rembours via de post wordt verstuurd.

Compliant

Hard- of software die aan bepaalde standaarden volodet. Bijvoorbeeld wanneer u een DVD-R met uw dvd-brander wilt branden, moet de brander DVD-R compliant zijn.

Constant angular velocity

Een magnetische schijf, zoals diskette en harde schijf, draait met constante snelheid (constant angular velocity). Dat betekent dat de sporen bij de buitenrand van de schijf sneller draaien dan de sporen dichter bij het centrum. Omdat de buitenste sectoren sneller langs de lees/schrijf-koppen bewegen, moeten deze sectoren fysiek groter zijn dan de binnenste sectoren om dezelfde hoeveelheid data te kunnen bevatten.

Constant linear velocity

Bij een cd-rom wordt de draaisnelheid van de schijf constant veranderd (constant linear velocity): als de detector naar het centrum beweegt, neemt de snelheid af. Het gevolg is dat een cd-rom meer sectoren en dus meer data kan bevatten dan een magnetische schijf. Maar naarmate de detector het centrum van de schijf nadert, kost het meer tijd om data te lezen, omdat de schijf langzamer draait. Een cd-rom bevat maar één spoor, dat in spiraalvorm vanuit het centrum naar buiten draait.

Controller

Geheel van elektronische schakelingen die een bepaald randapparaat besturen; een voorbeeld is de harddisk-controller. De controller zorgt ervoor dat de harde schijf de juiste 'stuursignalen' krijgt om in actie te komen (om de gegevens op de schijf te 'schrijven'). Omgekeerd geeft de controller ook de juiste signalen door om gegevens van de schijf op te halen. Ste je een schijfcontroller voor als een kaart die in directe verbinding staat met de harde schijf. Deze controllerkaart ontvangt de gegevens die vanuit het (interne) RAM-geheugen naar het externe geheugen gestuurd moeten worden en dus op de harde schijf moeten worden weggeschreven. Er zijn twee soorten controllers: EIDI (Enhanced Integrated Drive Electronics), die met vier apparaten tegelijk kan werken; dit kunnen naast de harde schijf bijvoorbeeld een cd-romspeler of een scanner zijn. Een moderne versie is de SCSI-controller (Small Computer Systems Interface), die zestien tot twintig apparaten aan kan sturen.

Controllerkaart

Een printplaat die instructies in signalen vertaalt die de bewegingen van een onderdeel - zoals diskdrive, harde schijf of cd-romspeler, en van de lees/schrijf-koppen - besturen. Er zijn controllers voor één, twee, drie of vier drives, of gecombineerde kaarten voor drives en een harddisk. Zonder een geschikte controller die past bij het type drive en de opslagcapaciteit, heeft het installeren van een extra drive geen zin.

Copy Generation Management System

  • CGMS
Op de disk kan informatie worden geplaatst waarin staat aangegeven of een kopie mag worden gemaakt. Het apparaat dat wordt gebruikt voor het maken van de kopie zal deze informatie eerst raadplegen. Dit systeem werkt alleen als de apparatuur voldoet aan de CGMS-standaard.

Copy Prohibit

  • Copy Protection
Marketing in de subcode, die het kopiëren van gegevens moet verhinderen (digital copy permitted/prohibited). Deze informatie is slechts een aanwijzing, maar geen effectieve kopieerbeveiling voor CD's - dit in tegenstelling tot de opzettelijk defecte blokken.

Curie-punt

De laserstraal van een magneto-optische schijf verhit een miniscuul plekje van de kristalachtige metalen legering, van enkele atomen dik, tot boven een kritieke temperatuur, het Curie-punt. De kristallen in de legering zijn dan zo los dat een magnetisch veld ze kan verplaatsen.

CVF3 format

Deze ondersteunt schijven van 2 GB in plaats van de 512 MB van DOS.

Cyanine CDR

Een cd-recordable met een groene laag.

Cyclische buffer

Buffer die bij een overload gewoon weer vooraan wordt gevuld. Een dergelijke buffer heeft altijd twee pointers: een schrijf- en een lees-pointer. De lees-pointer mag de schrijf-pointer nooit voorbijgaan. Als ze gelijk zijn is de buffer leeg. De schrijf-pointer mag de lees-pointer nooit voorbijgaan. Als dit dreigt te gebeuren is de buffer dus vol.

Cylinder

Alle tracks van een diskpack die hetzelfde nummer hebben.